Người phụ nữ sống không cần tiềnCuộc sống với nhiều nỗi lo toan của con người trong thời hiện đại dường như đang làm cho người ta quên đi ý nghĩa thực sự của từ hạnh phúc.
Bà Heidemarie Schwermer tại nơi bà sống ở Wilhelmshaven, miền bắc nước Đức với tài sản là một chiếc vali nhỏ. Ảnh chụp hôm 26/7/2011
Người ta cứ mải miết đi tìm hạnh phúc và rất nhiều người cho rằng hạnh phúc có thể nằm trong tiền bạc hay sự sung túc. Không giống như nhiều người, bà Heidemarie Schwermer đã sống hạnh phúc không cần tiền bạc trong suốt 15 năm qua.
Ý tưởng cuộc sống không tiềnMột chiếc vali nhỏ đựng vài bộ quần áo và vật dụng cá nhân là những tài sản hữu hình duy nhất mà bà Heidemarie Schwermer sở hữu từ suốt 15 năm nay. Bà không có địa chỉ cố định ở bất cứ nơi nào, cứ vài ngày bà sống ở nhà người này, rồi sau đó lại sang nhà người khác. Tháng này bà ở Đức, có thể tháng sau bà đã ở Ý. 15 năm về trước, bà đã bỏ căn hộ của mình ở Đức, cho đi tiền bạc và của cải để quyết định theo đuổi ước mơ sống một cuộc đời không tiền bạc.
\\\"Tôi nghĩ nếu ta có tiền thì ta phải trả tiền nhà và tôi đã bỏ căn nhà của mình. Tôi không phải trả tiền thuê nhà, tôi sống với người khác. Tôi cũng bỏ bảo hiểm, tôi bỏ hết tất cả, tôi cho đồ đạc của tôi cho những người khác và họ rất vui. Tôi chỉ còn một va li với vài bộ quần áo, 3 đôi giầy, những thứ mà tôi thật cần. Tôi cảm thấy tự do vì tôi không còn những thứ gì mà tôi không cần.\\\"
Ở tuổi 54, Heidemarie bắt đầu một cuộc sống không tiền, không thẻ tín dụng và không nhà. Bà đến sống ở nhà những người quen, bạn bè. Bà giúp họ việc nhà hay bất cứ việc gì mà bà có thể làm được, hoặc tư vấn về tâm lý bởi bà cũng là một chuyên gia về tâm lý. Đổi lại họ cho bà chỗ ở, thức ăn và những đồ dùng khác nếu bà cần.
Ý tưởng về cuộc sống không tiền của Heidemarie bắt đầu từ những năm tháng bà sống ở Dormund. Hàng ngày phải chứng kiến cảnh những người nghèo, người ăn xin trên đường phố, trong lòng Heidemarie đã nhen nhóm ý nghĩ tại sao người ta phải sống hoàn toàn dựa vào tiền và nhiều người phải chịu cảnh khổ cực vì không có tiền. Bà nói:
\\\"Vì tôi sống ở Dormund và tôi thất rất nhiều người nghèo, tôi tự hỏi tại sao lại như vậy? chúng ta không nên có những người ăn xin ở đất nước này, mỗi người chúng ta nên làm gì đó cho cuộc đời này và tôi nghĩ chúng ta không cần tiền để có mọi thứ.\\\"
Vào năm 1994, Heidemarie quyết định thành lập nhóm trao đổi hàng hóa, dịch vụ không dùng đến tiền đâu tiên ở Dormund. Nhóm trao đổi thu hút được sự tham gia của nhiều người ở Đức, từ mọi tầng lớp, giáo sư đại học, học sinh, công nhân. Heidemarie Schwermer nói về họat động của nhóm:
\\\"Chúng tôi đổi dịch vụ và vật phẩm, tôi làm rất nhiều việc cho nhóm, tôi tổ chức sự kiện, nói chuyện với mọi người vì tôi là chuyên gia tâm lý. Một số người khác có thể sửa xe, hay người khác nữa cho mượn xe của mình. Chúng tôi có nhiều địa điểm tập trung nơi mọi người mang đồ đến để trao đổi như quần áo, thuốc men và vật phẩm.\\\"
Sự thành công của nhóm trao đổi này đã lan ra các thành phố khác của Đức. Đến nay tại Đức đã có hơn 300 nhóm như vậy. Riêng tại thành phố Berlin đã có 10 nhóm.
Cảm nhận về hạnh phúcVới Heidemarie, 2 năm sau khi thành lập nhóm trao đổi không dùng tiền, bà quyết định thử sống một năm không có tiền.
Bà Heidemarie Schwermer (T) nhận rau quả từ người hàng xóm Edelmut Voskamp (P) khi bà sống tại miền bắc nước Đức hôm 26/7/2011. AFP
\\\"Tôi chỉ muốn thử 1 năm vì tôi tò mò muốn biết là liệu chúng ta có thể sống không có tiền ở Đức được không vì mọi thứ ở đây đều phải trả tiền, kể cả chuyện đi nhà vệ sinh. Mới đầu tôi chỉ định thử 1 năm và bây giờ đã là 15 năm. Bây giờ tôi khám phá ra một cuộc sống mới.\\\"
Cuộc sống mới của Heidemarie cho bà cảm nhận mới về sự giàu có và hạnh phúc.
\\\"Tôi không cảm thấy nghèo, tôi cảm thấy rất giàu vì tôi có tất cả những gì tôi cần và tôi không cần nhiều hơn thế.\\\"
Cuộc sống mới cho bà cảm giác không vướng bận lo âu, vì bà cho đi tất cả. Bà không còn lo lắng kiếm tiền để trả cho thứ này, vật kia, hay lo sợ mất tài sản. Cứ mỗi bước bà đi trên con đường tìm kiếm hạnh phúc của mình, bà lại cảm thấy tự do hơn.
Cuộc sống mới của Heidemarie cũng tạo cảm hứng cho một bộ phim tài liệu về bà mang tên ‘Người sống không cần tiền’ của tác giả Line Halvorsen được ra đời vào năm ngoái. Bộ phim đã được trình chiếu tại hơn 30 nước trên thế giới. Cuốn sách có tựa ‘Sống không tiền’ của Heidemarie cũng được dịch ra nhiều thứ tiếng.
Nhiều người xem phim và đọc sách về Heidemarie rất thích cuộc sống của bà nhưng cũng có những người cho rằng bà là một người sống bám. Tác giả Line Halvorsen thì cho rằng bà không phải như vậy:
\\\"Khi mới nghe về Heidemarie tôi cũng hồ nghi không tin bà có thể sống như vậy. Tôi đã nghĩ bà giống như một người ăn xin. Nhưng khi tôi gặp bà thì bà không phải như vậy, tôi tiếp xúc và thấy bà là người rất dễ chịu, rất thông minh và hiểu biết. Những người nghĩ bà là người sống bám vì họ khổng hiểu bà. Những người mà tôi tiếp xúc, những người quen Heidemarie thì biết bà có thể cho đi rất nhiều dù những thứ bà cho đi không phải là tiền. Bà là một con người có nhiều giá trị. Bà là một nhà tâm lý, bà là người tốt và luôn giúp đỡ mọi người khi có thể ở bất cứ nơi nào bà đến.\\\"
Heidemarie theo cha mẹ là những người tị nạn dọn đến vùng Schleswig-Holstein, nước Đức, từ khi bà còn nhỏ. Trước đó gia đình bà được xếp vào tầng lớp khá giả. Cha bà có một xưởng xay cà phê. Nhà bà lúc nào cũng có một người trông trẻ và một người làm vườn. Nhưng rồi thời cuộc thay đổi, khó khăn đã khiến gia đình bà trở nên nghèo khó và bị xếp vào tầng lớp dân đen khốn khó nhất trong xã hội. Heidemarie đã phải sống một thời gian trong nghèo khổ, thiếu đói cho đến khi cha bà lập một nhà máy sản xuất thuốc lá và họ giàu trở lại. Họ đã phải cố gắng để bảo vệ sự sung túc của mình, và cô bé Heidemarie lúc đó cứ luôn tự hỏi liệu mình là người giàu hay người nghèo?
Suy nghĩ đó theo bà cho đến suốt cuộc đời, kể cả khi bà đã có 2 con, làm cô giáo và cuối cùng là một chuyên gia tâm lý. Trước khi đoạn tuyệt với tiền bạc, Heidemarie đã 4 lần tìm cách thử sống cuộc đời không của cải. Khi còn làm giáo viên, bà đã một lần bán hết của cải của mình để đi Nam Mỹ, sống với gia đình của một người khác trong vòng 3 tháng. Và bây giờ bà đang thực sự sống cuộc đời mà bà đã tìm kiếm từ khi còn trẻ.
Thay đổi nhận thức
Bà Schwermer ngồi trước máy tính với cuốn sách \\\"The Star-Money Experiment\\\" và DVD \\\"Living without money\\\" nói về cuộc đời bà hôm 26/7/2011. AFP
Từ 4 năm trở lại đây, Heidemarie đã linh hoạt hơn trong quan niệm về tiền bạc của mình. Bà nhận tiền hưu trí, cho đi phần lớn và giữ lại một phần rất ít cho những chuyến đi của bà đến nhiều nơi. Bà đến nói chuyện ở các trường học, trả lời báo chí, truyền hình về cuộc sống của bà, quan niệm của bà đối với tiền bạc và của cải. Heidemarie cho rằng tiền bạc đã thay đổi nhận thức con người, và bà tin một ngày không xa, tiền bạc sẽ không còn được sử dụng trên thế giới này:
\\\"Điều tôi làm còn có ý nghĩa chính trị. Tôi nghĩ sẽ có nhiều chuyện xảy ra với đồng Euro và đô la và vì thế tôi đang chuẩn bị cho một điều gì đó mới mẻ. Đó không chỉ là cuộc sống của riêng tôi. Tôi sẽ không bao giờ sống dựa vào tiền bạc nữa, bởi vì thế giới một ngày không xa sẽ không còn tiền.\\\"
Heidemarie cũng tin khi người ta dùng ít tiền đi, bớt lệ thuộc vào vật chất, trái đất này sẽ được bảo vệ tốt hơn.
\\\"Tôi nghĩ đến trái đất này, tôi nghĩ chúng ta không nên lãng phí nguồn tài nguyên như cách chúng ta tiêu dùng bây giờ vì nếu không chúng ta sẽ chẳng còn gì cho tương lai.\\\"
Heidermarie vẫn tiếp tục chuyến đi của mình đến nhiều nơi ở châu Âu, nói chuyện với mọi người về cuộc sống hạnh phúc mà bà theo đuổi:
\\\"Một số người có thể nghĩ là tôi quá khích, nhưng một số khác lại nghĩ tôi có thể là câu trả lời…. tôi tin là tôi đang gieo những hạt mầm nhỏ bé. Có thể 10 năm nữa người ta sẽ bảo, có nhớ không, bà ấy đã nói về điều này. Có lẽ những hạt mầm cần thời gian để lớn lên trong nhận thức của mỗi người.\\\"
Để sống được cuộc sống giống như Heidemarie không dễ đối với nhiều người. Và bà hiểu điều này. Nhưng điều mà bà muốn nhắn gửi tới mọi người đó là cuộc sống dù khó khăn, dù cuộc sống của chúng ta có khác nhau nhưng một khi chúng ta nhận lấy trách nhiệm và nghĩ đến điều gì chúng ta thực sự cần trong cuộc sống, chúng ta sẽ tìm ra hạnh phúc của mình. Có rất nhiều giải pháp cho những khó khăn trước mắt mà tiền không phải là giải pháp duy nhất.
Bài viết có sử dụng những tư liệu từ bộ phim ‘living without money’ của tác giả Line Halvorsen.
(trích radio rfa)