Chào cả nhà,
Chiều 17/06, Hanoi và Penguin đã đi xác minh trường hợp bà Hùng. Khi chúng tôi đến, bà Hùng đang ngồi trước cửa chỗ trú ngụ của mình, gầm cầu thang 1 khu nhà tập thể tại P. Quỳnh Mai. Lúc đầu, khi chúng tôi hỏi thăm, bà tỏ ra khá e dè, không muốn tiếp xúc. Sau khi chúng tôi mua biếu bà 1 suất cơm hộp (bà bảo vừa đánh rơi tiền nên không có gì ăn tối), bà mới tiếp chúng tôi trong gian phòng dưới gầm cầu thang của mình. Gian phòng (chúng tôi tạm gọi như vậy) rộng khoảng 3-4m2, vừa đủ kê 1 chiếc giường con. Quần áo, chăn màn cũ được treo đầy trên dây và xếp thành đống trên giường khá lộn xộn, làm tăng thêm sự ngột ngạt, nóng bức của gian phòng trong một buổi chiều nóng kỷ lục của mùa hè Hà Nội. Bà tiếp chuyện chúng tôi cởi mở hơn, nhưng do bà nửa lẫn nửa tỉnh (như bạn Khanhedu giới thiệu từ đầu) hơn nữa lại hơi mệt nên chúng tôi cũng không dám hỏi chuyện nhiều. Sau đó, chúng tôi cũng nói chuyện với chị Loan - hàng xóm ở ngay cạnh cầu thang và bác Tuấn - Tổ trưởng tổ dân phố ở đây. Những thông tin chúng tôi có được từ bà Hùng và chị Loan, bác Tuấn đôi khi lại trái ngược nhau làm chúng tôi rất khó khăn trong việc tìm hiểu thông tin cũng như đề xuất cách giúp đỡ bà Hùng.
- Dù nửa lẫn nửa tỉnh, bà vẫn nhớ họ tên đầy đủ của mình là Đặng Thị Hùng. Bà không nhớ rõ năm sinh của mình, bác Tuấn tổ trưởng cũng không khẳng định bà sinh năm 1935 mà chỉ đoán bà khoảng 78 - 80 tuổi.
- Bà nhớ quê mình tên là Tam Đa nhưng không rõ ở tỉnh thành nào. Bà chỉ nói ở xa lắm, không nhớ được đường.
- Bà không biết đọc, biết viết nhưng vẫn biết ký tên của mình là Hùng.
- Bà nói có họ hàng ở chợ Hôm, ở Đội Cấn, thỉnh thoảng có đến thăm bà. Tuy nhiên, cả chị Loan và bác Tuấn đều khẳng định mấy chục năm ở đây, họ chưa bao giờ thấy người họ hàng nào đến thăm bà Hùng.
- Trước đây, bà Hùng có một căn hộ trên tầng 5 khu tập thể đó nhưng bà đã bán đi vào quãng đầu những năm 90 rồi chuyển xuống tá túc dưới gầm cầu thang tòa nhà đó. Người mua nhà đó cũng đã bán lại rồi chuyển đi nơi khác. Không ai biết chính xác lý do vì sao bà Hùng bán nhà cũng như số tiền bán nhà đó trôi đi đâu. Lúc thì bà nói đã đem số tiền đó đi gửi, lúc thì bà nói đã đem số tiền đó đi cho mấy người cháu.
- Về cuộc sống hàng ngày: Trước đây bà có bán rau ở chợ kiếm sống. Nhưng cách đây vài năm, do sức khỏe yếu đi nhiều và chỗ bán hàng cũng không còn, bà phải ngừng bán. Từ đó, bà sống dựa vào khoản trợ cấp 150.000VND/tháng của chính quyền địa phương và sự cưu mang của hàng xóm láng giềng. Hàng ngày bà chỉ mua bún, bánh mỳ, mỳ tôm ăn cho qua bữa. Hôm nào hết tiền lại đi xin người nọ người kia. Gian phòng của bà chỉ có 1 bóng đèn nhỏ đấu nhờ đường dây nhà hàng xóm, không có nước sinh hoạt. Trước đây, khi làm đường nước cho các hộ dân, chính quyền địa phương cũng đề nghị bắc cho bà 1 đường ống nước xuống dưới gầm cầu thang, nhưng bà không đồng ý. Hiện nay, khi có nhu cầu tắm giặt, bà lại đi xin mỗi nhà 1 chậu nước về dùng. Vấn đề vệ sinh rất đáng lo ngại. Bà nói thỉnh thoảng vẫn nấu cơm ăn trong phòng nhưng hàng xóm cho biết chuyện đó rất hiếm khi. Họ cũng lo ngại nguy cơ hỏa hoạn vì phòng của bà rất chật hẹp, quần áo chăn màn bừa bãi, toàn những thứ dễ bắt lửa.
- Về sự trợ giúp của cộng đồng, xã hội: Hiện nay bà Hùng được trợ cấp 150.000VND/tháng, được trả theo quý. Ngoài ra không còn 1 khoản thu nhập nào khác. Ngoài sự cưu mang của bà con hàng xóm thì bà cũng chưa nhận được sự giúp đỡ nào từ các cá nhân hay tổ chức từ thiện nào khác. Chính quyền địa phương và tổ dân phố đã tạo điều kiện để bà có thể an hưởng tuổi già trong 1 trung tâm dưỡng lão, nhưng bà nhất quyết không đồng ý. Việc chuyển vào trung tâm phải do bà đích thân viết đơn, tổ dân phố không thể giúp bà việc này. Tổ dân phố cũng vận động bà về sống trong chùa Bồ Đề nhưng bà cũng không chịu. Bản thân chính quyền địa phương cũng rất lo lắng cho hoàn cảnh của bà: khi đau yếu không có ai chăm sóc. Hàng xóm láng giềng tuy có giúp đỡ nhưng cũng không thể chu toàn được. Môi trường trong trung tâm dưỡng lão hoặc trong chùa là thích hợp nhất cho hoàn cảnh của bà hiện nay. Nhưng ý bà đã vậy nên mọi người cũng chưa biết giải quyết ra sao, chỉ biết vận động rồi mong bà đổi ý. Bác Tuấn tổ trưởng cũng đề xuất ý kiến nên đưa bà vào chùa Bồ Đề ở thử vài hôm xem bà có thể thích nghi được không, vì việc thay đổi môi trường sống từ chỗ tự do đến chỗ có nền nếp ở một nơi xa lạ cũng không phải là chuyện dễ dàng với một người cao tuổi như bà Hùng.
Trước khi ra về, Hanoi & Penguin đã biếu bà một ít bánh, sữa tươi và 50.000VND để bà tiêu tạm. Tuy thông tin xác minh còn có chỗ chưa nhất quán, nhưng xét thấy hoàn cảnh của bà Hùng cũng rất éo le: tâm thần không ổn định, không họ hàng thân thích, trợ cấp vỏn vẹn 150.000VND/tháng, cuộc sống thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần, nhóm xác minh đề xuất:
- CMTX bà Hùng số tiền 200.000VND/tháng. Trong đó, 100.000 - 150.000VND được dùng để mua đồ dùng, nhu yếu phẩm (gạo, dầu ăn, nước mắm...), còn lại là tiền mặt. Nếu chúng ta đưa tiền mặt nhiều thì với tình trạng tâm thần không ổn định như hiện nay, bà không thể quản lý tiền được. Các loại đồ dùng, nhu yếu phẩm chúng ta mua dựa trên nhu cầu thực tế mà chúng ta tìm hiểu được trong những lần ghé thăm. Việc này đòi hỏi sự linh hoạt vì bà Hùng ít khi nấu nướng. Chúng ta có thể chuyển thành bánh, sữa... để bà dùng dần. Mới đến thăm lần đầu nên Hanoi và Penguin cũng không thể tìm hiểu hết ngay được.
- Dự trữ cho bà 1 số loại thuốc thông thường như dầu gió, thuốc cảm, thuốc đau bụng v.v...
- Trong những lần đến thăm, chúng ta nên thuyết phục, vận động bà về an hưởng tuổi già trong trung tâm dưỡng lão hoặc trong chùa. Chính quyền địa phương hiện cũng đang làm việc này, chúng ta có thể phối hợp thêm.
Nếu có gì thiếu sót, Penguin nhờ chị Hanoi bổ sung. Cảm ơn chị!
Mong cả nhà cho ý kiến!
P.S: Penguin có quay được 1 đoạn clip nhưng vì trời tối mà lại ở ngoài trời không có đèn nên không được rõ lắm. Cả nhà xem tạm nhé:
[video]http://www.youtube.com/watch?v=lmo3ms8YIn4[/video]